Soms voelt een merk meteen vertrouwd. Alsof je het al jaren kent. Dat is geen toeval, veel merken werken met archetypes, en die herken je. Ze geven houvast, maken persoonlijkheid tastbaar en brengen een merk tot leven. Toch worden archetypes vaak gezien als iets voor copywriters of designers. Slim voor je tone of voice, handig voor je visuele stijl. Maar wie ze alleen inzet als creatief extraatje, gaat voorbij aan hun echte waarde. Want archetypes gaan dieper. Ze geven richting aan wie je bent als merk en hoe je dat laat voelen in alles wat je doet. Van positionering tot klantbeleving en communicatie. In deze blog ontdek je hoe archetypes je merk meer richting, scherpte en samenhang geven en hoe je ze praktisch toepast in je strategie en marketing.
Archetypes: meer dan een ‘merkstem’
De oorsprong van archetypes ligt bij Carl Jung. Volgens hem dragen we allemaal universele beelden en gedragingen met ons mee waaronder de Held, de Wijze of de Rebel. Deze ‘oer rollen’ herkennen we instinctief, ongeacht cultuur of achtergrond.
In merkontwikkeling zijn archetypes inmiddels niet meer weg te denken. Logisch, want ze maken abstracte begrippen als ‘persoonlijkheid’ en ‘gevoel’ ineens tastbaar. Een merk dat zich gedraagt als een Verzorger, communiceert, handelt en verkoopt anders dan een Leider of een Avonturier.
En dat gaat verder dan alleen tone of voice of visuele stijl. Het zegt iets over hoe je merk zich laat zien in de markt. Hoe je keuzes maakt, contact maakt en je plek inneemt. Daarom zijn archetypes niet alleen interessant voor copywriters, maar voor iedereen die strategisch aan een merk bouwt.
Wat een archetype strategisch oplevert
Archetypes werken omdat ze focus geven. Ze helpen je keuzes te maken door middel van positionering, die op hun beurt weer doorvertaald worden naar campagnes, proposities, social media strategieën en customer service.
Een paar voorbeelden:
- Een Rebel kiest eerder voor uitgesproken campagnes, scherpe standpunten en het doorbreken van de norm.
- Een Caregiver richt zich voornamelijk op klantbehoud, servicegerichte content en een warme onboarding.
- Een Explorer (zoals Peakfort) gaat liever voor vernieuwing, experimenten en het creëren van content die aanzet tot denken en doen.
Wanneer de archetypes bij jouw merk kloppen, vallen beslissingen vanzelf op hun plek. Je herkent wat past en wat niet.
Waarom één archetype meestal niet genoeg is
De meeste merken zijn geen karikatuur van zichzelf. En dat is maar goed ook. In de praktijk werk je vaak met een dominant archetype en wordt deze aangevuld met één of twee ondersteunende types.
Een merk kan bijvoorbeeld een Sage zijn in de kern (gericht op kennis, analyse en structuur), maar in de uitvoering juist de Caregiver laten spreken (met focus op begeleiding, support en klantgerichtheid). Of wat dacht je van de Magician in visie (wat zich uit via transformatie en vernieuwing) gecombineerd met de Ruler in propositie (gericht op controle, zekerheid en leiderschap).
Deze combinaties maken je merk rijker en geloofwaardiger. Je komt niet ‘gemaakt’ over, maar menselijk en herkenbaar. En dat is precies wat effectieve marketing kenmerkt de focus ligt niet enkel op zichtbaarheid, maar op verbinding. Let op, dit werkt alleen als je bewust kiest welke aspecten van je archetypes je benadrukt en daar je strategie op afstemt.
Van archetype naar besluitvorming
Een gekozen archetype moet niet op een powerpoint slide blijven staan het moet doorwerken in je keuzes als merk. Denk aan:
- Campagnes: Sluit de boodschap aan bij je persoonlijkheid? Durf je te prikkelen of wil je juist ondersteuning bieden?
- Productontwikkeling: Past dit aanbod bij wat je merk belooft?
- Marketingstrategie: Hoe ziet je nurture-flow eruit als je merk klinkt als een Rebel, of juist als een Sage?
- Customer experience: Hoe laat je jouw merk spreken in e-mails, onboarding en de verbale communicatie met klanten?
- Social content: Reageer je op trends? Haak je in of juist niet?
Kortom: je archetypes zijn geen label, maar een lens. Ze bepalen de manier waarmee je naar de wereld kijkt, keuzes maakt en communiceert naar je doelgroep.
Hoe Peakfort het aanpakt
Bij Peakfort nemen we archetypes als uitgangspunt voor het bepalen van de merkstrategie én marketinguitvoering. We bepalen het archetype op basis van gesprekken, positioneringssessies, marktanalyses en soms ook intuïtie, want het moet kloppen in het verhaal en je strategie.
We koppelen de archetypes aan de andere bouwstenen van jouw merk: tone of voice, fascinatie-triggers en merkwaarden. Zo ontstaat er één kloppend merkverhaal, dat we vervolgens doorvertalen naar content formats, campagnes, sales enablement of interne activatie. Dit noemen we de brandvoice.
Wil je hier meer over leren en je eigen brand voice ontwikkelen? Bekijk dan ons brandvoice template. Een praktisch document dat je helpt om je merkpersoonlijkheid door te vertalen naar dagelijkse content, campagnes en interne samenwerking.
Archetypes zijn pas het begin
Het kiezen van een archetype is niet de conclusie, maar het startpunt van je merkstrategie. Het helpt je scherper te denken, eenvoudiger te beslissen en beter samen te werken. Of je nu werkt aan een rebranding, een contentstrategie of een campagne, de vraag is steeds: past dit bij wie we zijn als merk?
Wil jij ook ontdekken welke archetypes jouw merk het meeste richting geeft? Neem contact met ons op, dan duiken we samen in je merk, je markt en de archetypes van jouw merk.
